Trên tường nhà bếp một căn hộ cũ kỹ ở Warsaw, Ba Lan, bà tôi treo cuốn sổ cũ có ảnh hồi bé những đứa cháu. Đó thực chất là quyển lịch, viết kín nét chữ tròn trịa của bà bằng nhiều màu mực khác nhau.

Không phải kiểu lịch có phần ghi kế hoạch thông thường, nó còn chẳng ghi năm. Mỗi trang là 1 tháng, mỗi ngày là 1 dòng kẻ. Bà dùng nó để theo dõi ngày sinh nhật hoặc ngày kỷ niệm của gia đình.

Nó có tác dụng, bà hầu như chẳng bao giờ quên gọi điện để gửi những lời chúc tốt đẹp nhất đến bạn bè và người thân ở khắp nơi trên thế giới, có người đã không gặp cả thập kỷ nhưng vẫn rất thân thiết. Hộp mail mà tôi tạo cho bà vài năm trước chỉ lèo tèo vài mẩu quảng cáo, còn hộp thư trước cửa nhà luôn đầy ắp bưu ảnh và thư tay.

Những cuộc gọi, những tấm thiệp đó khác xa cụm "Chúc mừng sinh nhật/Happy birthday!" viết trên Facebook hoặc những emoji dễ thương nhưng vô vị gửi qua messenger.

Rõ ràng, quyển lịch của bà không làm phiền bất cứ ai như Facebook. Người nhận được lời chúc "thủ công" của bà chỉ cảm thấy ấm áp và ngược lại.

Nói thẳng luôn, hãy chấm dứt trò "Chúc mừng sinh nhật" nhau trên Facebook, thật lòng bạn cũng thấy nó vô nghĩa đúng không?

Tuyệt, ta nhớ về ngày sinh của nhau nhờ Facebook nhắc nhở! Bạn mất khoảng 3s để viết một lời chúc, rồi thấy thông báo và lại viết lời chúc cho người khác. Như vậy có vẻ hơi lười biếng thì phải. Đó là bình thường, với một kẻ khó tính như người viết bài thì, thông báo nhắc sinh nhật lại giúp tôi unfriend bớt vài ba người mỗi tuần vì còn chơi với nhau nữa đâu.

Facebook hay ho đấy nhưng cũng rất quái quỷ. Nếu thường xuyên theo dõi các sự kiện trên nền tảng này, nó gây cho ta nỗi sợ mơ hồ sẽ bỏ qua thứ gì đó quan trọng và, không thể bỏ được Facebook.

Chẳng ai có thể chúc mừng sinh nhật đủ 1500 bạn bè trên Facebook, chơi làm sao được lắm người như vậy. Hãy chọn ra những ai quan trọng nhất với bạn, gọi điện chúc mừng họ hoặc, ít nhất là tin nhắn văn bản dài hơn 2 câu.

Lời chúc mừng sinh nhật được sinh ra với mục đích gì? Thể hiện tình cảm và sự quan tâm chứ không phải hiệu quả của cơ sở dữ liệu trực tuyến, đồng ý luôn đi còn gì.

Ngẫm chuyện của bà, người vẫn bối rối và chưa biết dùng Facebook và chưa bao giờ bối rối vì tài khoản Facebook bị khóa. Một cuốn sổ hay ứng dụng ghi chú đều được, sẽ tuyệt hơn nhiều nếu bạn tự nhớ về những người mình quan tâm thay vì máy móc.

Có thể bạn chưa biết, người Hà Lan cũng có quyển lịch chuyên ghi ngày sinh nhật giống bà. Họ thường treo nó trong nhà tắm, một anh bạn người Hà Lan của tôi đã xác nhận. Nó rất thực tế và hữu ích, thay vì dán mắt vào màn hình smartphone, bạn trông vào lịch và nhận ra hãy còn nhiều người yêu thương ta.

Tôi cũng đã có quyển lịch sinh nhật của riêng mình, tôi đã gọi điện cho bà nhiều hơn chứ không chỉ vào ngày sinh nhật. Dường như, Facebook và mạng xã hội nói chung khiến người với người quen nhau dễ quá nên mọi thứ trở nên hời hợt đi nhiều.

 

Trí Thức Trẻ