Trong những năm gần đây việc các doanh nghiệp Việt Nam vươn ra biển lớn không còn là chủ đề xa lạ. Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với hơn 170 quốc gia, có quan hệ thương mại, xuất khẩu hàng hóa tới 230 thị trường các nước và vùng lãnh thổ. Nếu trước đây, các doanh nghiệp trong nước được ví là “ đội thuyền thúng” ra khơi thì giờ đây nhiều công ty trong nước dẫn dắt thị trường nội địa đã vững vàng phát triển trên thị trường quốc tế.

Thậm chí trong 2 đến 3 năm gần đây ngay cả các start up công nghệ của Việt Nam cũng có thể huy động và gọi vốn các vòng lên đến trăm triệu USD từ các quỹ nước ngoài. Điều đó minh chứng một điều thương hiệu cũng như chất lượng của các sản phẩm Việt ngày càng được cải thiện được sự chấp thuận ở nhiều thị trường cao cấp và khó tính như Mỹ, Nhật, Châu Âu..

Tuy nhiên có một vấn đề đặt ra là làm sao “mang gươm đi đánh xứ người” trước một rừng thông tin của các đơn vị cạnh tranh tại chính các nước, các thị trường sở tại. Mới đây tại sự kiện “Diễn đàn người Việt có tầm ảnh hưởng trên thế giới” ngày 30-31/3/2019 diễn ra tại Pháp đã có rất nhiều trao đổi xoanh quanh vấn đề này, làm sao có thể nâng cao thương hiệu Việt trên trường quốc tế. Việc đầu tiên và cơ bản nhất để mỗi thương hiệu, mỗi doanh nghiệp tự khẳng định mình với thị trường là ở bản thân chất lượng dịch vụ. Nhưng nó không đơn thuần chỉ là “hữu xạ tự nhiên hương” tự chất lượng sản phẩm, dịch vụ tạo nên doanh tiếng cho thương hiệu, doanh nghiệp mà cần một kênh thông tin đến thị trường. Ở đây, báo chí có vai trò quan trọng.

Một trong những cách thức đơn giản và hiệu quả nhất trong việc khẳng định thương hiệu doanh nghiệp là việc chủ động cung cấp thông tin cho các đơn vị báo chí chính thống tại mỗi thị trường mà doanh nghiệp đầu tư hay có hoạt động kinh doanh. Tất cả các nội dung phát đi từ doanh nghiệp được xem là kho tư liệu quý cung cấp đến báo chí, để báo chí có thêm các thông tin hữu ích, nghiên cứu và ghi nhận. Bản thân việc các doanh nghiệp tự xác định và gây dựng thương hiệu doanh nghiệp của mình theo định hướng và cách thức thực hiện dưới góc nhìn báo chí hiện vẫn còn khá mới lạ (brand journalism).

Đây là hình thức xây dựng nội dung về nhãn hàng, về doanh nghiệp không trực diện nhầm mục đích tăng doanh số, kích cầu tiêu dùng. Đây là hình thức khơi dậy sự quan tâm, xây dựng lòng tin của người tiêu dùng đối với một nhãn hàng nào đó. Nó vượt qua biên giới thông tin nhằm PR cho doanh nghiệp một cách đơn thuần mà thay vào đó xây dựng những câu chuyện, những chia sẻ nhìn từ một góc nhìn khác. Nếu như tiếp thị theo cách thức truyền thống ngắm vào “who, what, when, where and how” (ai, cái gì, khi nào, ở đâu, như thế nào) thì phương thức tiếp thị nội dung báo chí lại chủ yếu tìm hiểu và trả lời câu hỏi “why” (tại sao). Đó có thể vượt qua câu chuyện của bản thân doanh nghiệp , nó cung cấp thông tin mang tính chất số liệu, xu hướng của ngành, của cả thị trường chứ không còn là vấn đề của bất cứ một doanh nghiệp đơn lẻ nào. Những nội dung mang phong cách báo chí luôn khơi gợi người đọc tìm hiểu thông tin, tổng hợp, từ đó có được sự tin tưởng và chia sẻ.

Tuy nhiên thực tế lại cho thấy hiện nay đa phần các doanh nghiệp Việt vẫn vướng phải bài toán cũ khi chi dùng quá nhiều ngân sách cho việc thực hiện road show, triển lãm, quảng cáo tại nước ngoài...Những hạng mục này tốn nhiều chi phí nhưng lại không thu được hiệu quả như mong đợi do sức lan tỏa không cao, bản thân người tiêu dùng khá dè dặt khi đọc những thông tin liên quan trực tiếp đến từ doanh nghiệp. Họ cởi mở và dễ tiếp nhận hơn nếu có các nguồn tin chính thống và uy tín chia sẻ.

Theo báo cáo “Content Connect” của Hãng tin Reuters trong năm 2018, có 54% trong số những người được hỏi cho rằng họ tin tưởng ở những nhãn hàng mà được các nguồn tin báo chí uy tín đăng tải. 64% đồng ý rằng họ dễ tiếp nhận thông tin từ doanh nghiệp nếu thông tin đó được xuất hiện trên các phương tiện báo chí online uy tín. Mặt khác 72% các Giám đốc tiếp thị toàn cầu (CMO) cho biết sẽ tăng cao chi dùng cho việc tiếp thị nội dung theo phong cách báo chí thay vì quảng cáo. Cũng trong báo cáo này con số ước tính chi dùng cho tiếp thị nội dung sẽ đạt 300 tỉ USD cho đến hết năm 2019.

Thực tế đó cũng cho thấy việc doanh nghiệp Việt chủ động tiếp cận với hệ thống báo chí quốc tế để truyền tải thông tin và hoạt động của doanh nghiệp là việc hết sức nên làm. Hiện nhiều doanh nghiệp vẫn theo lối mòn cũ, thiếu đi kênh giao tiếp trực tiếp này với báo giới. Chỉ đợi khi nào báo chí tìm đến doanh nghiệp thì có lẽ lúc đó cuộc chơi cũng đã khác. Trong bối cảnh đan xen giữa thuận lợi và thách thức, sức sống của mỗi doanh nghiệp Việt trước biển lớn là rất đáng tự hào. Nhưng bên cạnh đó bản thân mỗi doanh nghiệp cũng cần thay đổi tư duy, chủ động hơn nữa trong các hoạt đông xây dựng nội dung, đưa các nội dung đó đến với người tiêu dùng bản sứ bằng ngôn ngữ của người bản xứ. Có như vậy thông tin mới có giá trị và hữu ích.