Đại học Harvard (Mỹ)

Đại học Princeton, Stanford, Ohio State và California-Berkeley cho biết họ đang cắt đứt hoặc giảm liên hệ với Huawei. Theo Bộ Giáo dục Mỹ, từ năm 2012 đến 2018, công ty Trung Quốc đã trao 10,6 triệu USD dưới dạng quà tặng và hợp đồng cho các chương trình truyền thông và công nghệ của 9 trường học.

Ông Tobin Smith, Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường đại học Mỹ, cho biết “ngày càng nhiều trường cắt liên hệ với họ”. Tháng 9/2018, FBI tổ chức hội nghị lớn với Hiệu trưởng các trường đại học tại Washington.

Hành động của các trường cho thấy áp lực bao quanh Huawei đang âm thầm ảnh hưởng đến các học viện khi mà Mỹ thậm chí còn thực hiện các chiến dịch ráo riết nhằm thuyết phục các doanh nghiệp và nước đồng minh không giao dịch với Huawei. Công tố viên liên bang còn buộc tội Huawei đánh cắp bí mật thương mại, Giám đốc Mạnh Vãn Chu bị bắt tại Canada cuối năm 2018 theo yêu cầu của Mỹ với cáoc buộc vi phạm lệnh cấm vận của Mỹ với Iran.

Các trường đại học, cao đẳng Mỹ hoạt động theo tiêu chí trao đổi kiến thức toàn cầu và cởi mở. Họ luôn bảo vệ sự tự do giáo dục khỏi ảnh hưởng từ chính phủ, chính trị và doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong trường hợp của Huawei, một số trường đại học đã đi ngược lại điều đó dù có miễn cưỡng. Ông Randy Katz, Giáo sư Đại học California-Berkeley, nhận xét Huawei là đối tác tốt nhưng trường cũng xem xét thận trọng cáo trạng về hành vi kinh doanh của công ty.

Quan chức Mỹ cho rằng Huawei có thể tiềm ẩn nguy cơ gián điệp, một phần vì họ phải hoạt động theo luật Trung Quốc. Huawei bác bỏ cáo buộc và nói không có bằng chứng nào cho thấy điều đó. Chính quyền Tổng thống Donald Trump tỏ ra đặc biệt chú ý đến vai trò của Huawei tại các trường học. Thành viên Quốc hội cũng quan tâm. Chính trị gia Jim Banks mới đây thông báo quy định để các cơ quan tình báo theo dõi các nghiên cứu khoa học nhạy cảm của Huawei, ZTE cũng như Confucius Institutes – các tổ chức do Trung Quốc hỗ trợ tài chính để quảng bá văn hóa và ngôn ngữ tại khoảng 100 trường học Mỹ.

Huawei mời học giả tham dự chương trình nghiên cứu đổi mới Huawei Innovation Program của hãng, trong đó cung cấp tài chính từ 30.000 USD đến 70.000 USD cho các công trình trong lĩnh vực công nghệ truyền thông, khoa học máy tính, kỹ thuật và lĩnh vực liên quan. Chương trình có hơn 1.000 đối tác, bao gồm Đại học Cambridge, Đại học Quốc gia Singapore và Đại học Khoa học công nghệ Hồng Kông.

Theo Bộ Giáo dục Mỹ, trường Đại học Princeton nhận hai món quà từ Huawei năm 2017 với tổng giá trị 274.990 USD. Các quỹ nhằm ủng hộ hai dự án nghiên cứu khoa học máy tính của trường. Theo người phát ngôn Michael Hotchkiss, vào tháng 7/2018, trường quyết định không nhận thêm quà từ Huawei. Tháng 1/2019, trường thông báo cho Huawei biết sẽ không nhận khoản tài trợ 50.000 USD lần thứ ba và thứ tư cho các nghiên cứu khoa học máy tính. Hiện, không có dự án nào được Huawei tài trợ trong trường.

E.J. Miranda, người phát ngôn của Đại học Standford, cho biết trường đã thiết lập quy tắc về việc quan hệ, quà tặng và các hỗ trợ khác từ Huawei. Đại học Bang Ohio, nơi nhận 1,2 triệu USD từ Huawei, nói rằng các món quà và hợp đồng nhằm hỗ trợ nghiên cứu cơ bản trong kỹ thuật khoa học máy tính, điện và kỹ thuật máy tính. Trường đang trong giai đoạn kết thúc hợp đồng cuối cùng và sẽ không chấp nhận hay theo đuổi bất kỳ quà tặng nào hay hợp đồng nào từ Huawei nữa.

Không chỉ có các đại học Mỹ mà Đại học Oxford của Anh cũng quyết định không nhận hỗ trợ tài chính mới từ Huawei. Hai dự án đang tồn tại giữa Huawei và Oxford trị giá khoảng 900.000 USD vẫn tiếp tục.