Sự mất cân bằng giới tính trong ngành IT và hình mẫu hiếm hoi tại Việt Nam

Con số thực tế

Xuất phát từ câu chuyện giáo dục, rõ ràng lượng nữ giới theo học các ngành nghề, khóa đào tạo liên quan đến STEM (Khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) ít hơn nhiều so với học sinh nam. Mặc dù, trong những năm gần đây sự chênh lệch đã có xu hướng giảm dần nhưng mọi thứ diễn ra còn khá chậm chạp.

Trong những thông tin liên quan đến xu hướng tuyển dụng, đào tạo… trong ngành công nghệ, khối kỹ thuật, đa phần các đơn vị đăng tuyển thường dành sự ưu tiên cho nam giới và đòi hỏi cường độ làm việc cao.

Điều này dẫn đến một thực tế khác, nữ giới chiếm khoảng 48% lực lượng lao động ở nước ta nhưng họ lại được phân bổ nhiều ở các ngành như dệt may, da giày, chế biến nông lâm thủy hải sản… hoặc các công việc thuộc khối văn phòng.

Theo báo cáo nhân sự của 11 công ty, tập đoàn lớn trên thế giới như Intel, Samsung, Microsoft...  tỷ lệ nữ giới làm việc tại đây chỉ chiếm khoảng 30% và chỉ có khoảng 5-10% trong số đó được nắm giữ vai trò lãnh đạo.

Rõ ràng, chúng ta có thể dễ dàng đọc tên những ông chủ, những nam nhân thành công trong lĩnh vực CNTT hơn rất nhiều so với việc tìm kiếm các đại diện là nữ giới. Hệ quả sau đó, có tới 61% số phụ nữ được hỏi cho rằng việc thiếu các hình mẫu nữ giới thành công là lý do vì sao phụ nữ ít ứng tuyển vào các vị trí ngành CNTT, kỹ thuật hơn nam giới.

Những thay đổi cần thiết

Theo đánh giá của hãng nghiên cứu McKinsey, GDP toàn cầu có thể tăng 12 nghìn tỷ USD đến năm 2025 bằng cách nâng cao quyền bình đẳng của phụ nữ. Điều này có thể được hiểu là cần gia tăng tầm ảnh hưởng của phái nữ trong lĩnh vực bấy lâu nay chúng ta vốn cho rằng thuộc về nam giới.

Điều đầu tiên cần thay đổi đó chính là nhận thức. Bởi các ngành STEM nói chung và CNTT nói riêng, thường trao nhiều cơ hội việc làm cho nam giới hơn là nữ giới. Dẫn đến một hệ quả, đa phần nữ giới tự loại mình ra khỏi nhóm ngành nghề này. Theo thống kê, chỉ có khoảng 3% nữ giới trong ngành CNTT nghĩ rằng họ sẽ theo đuổi công việc này ngay từ đầu.

Bên cạnh đó, trong một cuộc khảo sát liên quan đến bình đẳng giới trong ngành IT, 78% ý kiến cho rằng cần có những cơ chế linh hoạt hơn từ nền tảng gốc rễ như giáo dục (định hướng nghề nghiệp), linh hoạt trong cơ chế tuyển dụng, cơ hội thăng tiến cho nữ giới.

Một nghiên cứu do công ty tuyển dụng ZipRecruiter thực hiện cho thấy việc loại bỏ các từ ngữ có xu hướng phân biệt giới tính ra khỏi mô tả công việc có thể tăng số lượng ứng viên thêm 42%.

Điểm sáng hiếm hoi - Tek Experts

Trong cuộc khảo sát Sách Trắng do Tek Experts triển khai năm 2019 với chủ đề “Mục tiêu cân bằng giới tính: Góc nhìn từ ngành CNTT” được tổng hợp ý kiến từ hơn 2,000 phụ nữ trên 5 quốc gia bao gồm Việt Nam, kết quả có tới 90% cho rằng việc gia tăng nữ giới trong ngành IT sẽ tạo ra sự pha trộn hiệu quả hơn giữa tính cách, góc tiếp cận và cách giải quyết vấn đề, trong khi 80% tin rằng phụ nữ sẽ giúp mang đến những sáng tạo khác trong công việc.

Hiện tại, Tek Experts là một trong số ít những đơn vị ngành CNTT đạt được tỉ lệ 60-40 (nam - nữ). Trong đó, có tới khoảng 80% vị trí lãnh đạo được trao vào tay những cán bộ nhân viên là nữ.

Trao đổi với bạn Nguyen Thi Ngoc Hung (Team Manager- Tek Experts) - một trong những nữ trưởng nhóm ưu tú nhóm Technical cho biết: “Khi bạn được làm việc tại môi trường mà mọi thứ được xét theo cơ chế bình đẳng, nếu không muốn nói nữ giới có phần được ưu tiên, thì nữ giới hoàn toàn có cơ hội phát triển và bộc lộ những tố chất và năng lực bản thân chẳng hề thua kém phái mạnh”. 

Các nhân viên nữ tại Tek Experts sẽ nhận được cơ hội đào tạo bình đẳng, phát triển năng lực trong quá trình làm việc và được tiếp cận với các hình mẫu phụ nữ thành công. Đây cũng là 3 yếu quan trọng trong định hướng công việc dành cho phái nữ khi làm việc tại công ty.

Thêm nữa, cùng những chính sách linh hoạt đến từ cơ chế tuyển dụng (không phân biệt giới tính), thời gian làm việc, cách quản lý cũng như các đãi ngộ khác dành cho nữ giới… ngoài việc nắm giữ tỉ lệ vàng giữa cân bằng nam nữ, Tek Expert cũng đang có được những bước tiến mạnh mẽ, không ngừng mở rộng quy mô và nâng cấp các gói dịch vụ.

Điều này cho thấy, Tek Experts đã làm đúng hướng và trở thành minh chứng cho việc thay đổi cơ cấu nhân sự để tạo ra những giá trị khác biệt trong ngành IT không chỉ tại Việt Nam mà trên thế giới

 Phương Dung