Ứng dụng công nghệ blockchain tại Việt Nam còn ít ỏi

Ra mắt vào năm 2008, công nghệ blockchain đã sớm tạo dấu ấn trên nền kinh tế toàn cầu nhờ sự phổ biến của đồng tiền mã hóa Bitcoin. Các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam đã nhanh chóng hòa vào làn sóng này.

Theo thống kê của DataLight vào năm 2019, Việt Nam đứng thứ tám trên bảng xếp hạng mức độ hoạt động trên thị trường tiền mã hóa với 2,5 triệu hoạt động giao dịch hàng tháng trên các sàn giao dịch toàn cầu.

Thêm nữa, các công ty khởi nghiệp sớm trong lĩnh vực blockchain đã huy động được hơn 150 triệu USD nhờ các đợt chào bán công khai token (tài sản mã hóa hoặc xu điện tử), thay vì đi theo con đường tìm tài trợ vốn mạo hiểm truyền thống.

Chuyên gia RMIT Việt Nam đề xuất có khung pháp lý thí điểm cho blockchain | “Việt Nam cần có khung pháp lý thí điểm và đẩy mạnh giáo dục cho blockchain”

Trên toàn cầu, các ứng dụng blockchain đã trở nên phổ biến nhờ thành công của Bitcoin.

Chia sẻ tại hội thảo do Bộ Tư pháp tổ chức mới đây, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình, Giảng viên và Quyền chủ nhiệm chương trình Tài chính, khoa Kinh doanh và Quản trịĐại học RMIT Việt Nam, người từng làm việc tại Đại học Regensburg (Đức) và Ngân hàng Trung ương Đức, nhận định: “dù ở Việt Nam, blockchain nhận được nguồn vốn đầu tư lớn, việc ứng dụng công nghệ này vẫn còn khá ít ỏi”.

Hội thảo tập trung thảo luận về khung pháp lý cho các ứng dụng và dịch vụ dựa trên nền tảng blockchain, tiếp nối từ hội nghị cấp cao vào tháng 9 năm ngoái cũng do Bộ Tư pháp chủ trì, với sự tham gia của các diễn giả đến từ Trung tâm Đổi mới sáng tạo blockchain và Trung tâm Xuất sắc về kỹ thuật số của Đại học RMIT.

Cũng trong trao đổi tại hội thảo, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình cho hay: “Việc áp dụng blockchain gặp trở ngại do một số vụ gian lận từ việc thiếu khung pháp lý bài bản. Theo báo cáo năm 2019 của Asia Blockchain Review, các nhà đầu tư Việt Nam mất hơn 700 triệu USD do tiếp thị đa cấp lừa đảo dựa trên Bitcoin”.

Một trong những mảnh ghép còn thiếu khác, theo chuyên gia RMIT Việt Nam là giáo dục về blockchain. Thời gian tới RMIT sẽ góp phần giải quyết thiếu hụt này bằng cách giảng dạy về tài chính mã hóa và đồng tiền mã hóa, nền kinh tế blockchain tại Khoa Kinh doanh và Quản trị. Các môn học mới sẽ trang bị cho sinh viên công cụ tài chính và kinh tế để đánh giá các ứng dụng blockchain như Bitcoin và Ethereum trong những lĩnh vực này.

Triển vọng áp dụng cơ chế sandbox ở Việt Nam

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình cho biết Việt Nam đang rất cần một khung pháp lý có khả năng thúc đẩy việc ứng dụng và đổi mới các sản phẩm blockchain, đồng thời bảo vệ người tiêu dùng và nhà đầu tư khỏi các hành vi gian lận.

Ủng hộ việc sử dụng sandbox (cơ chế khung pháp lý thí điểm) cho blockchain như một sân chơi để thử nghiệm trên quy mô nhỏ với một số nhà cung cấp dịch vụ được tuyển chọn và dưới sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý, chuyên gia RMIT Việt Nam thông tin thêm, mô hình này đang được đẩy mạnh tại một số nền kinh tế châu Á.

Nhìn chung, các doanh nghiệp tham gia sandbox có thể hoạt động với những điều khoản được miễn trừ và những quyền đặc biệt riêng. Sau khi thử nghiệm sandbox thành công và rời khỏi khung pháp lý thí điểm này, doanh nghiệp phải tuân thủ đầy đủ luật và các quy định pháp lý liên quan.

“Lợi ích chính từ cơ chế sandbox là các cơ quan quản lý có thể điều chỉnh và định hình khung giám sát một cách nhanh chóng dựa trên những hiểu biết thu được từ đây”, chuyên gia RMIT Việt Nam phân tích.

Chuyên gia RMIT Việt Nam đề xuất có khung pháp lý thí điểm cho blockchain | “Việt Nam cần có khung pháp lý thí điểm và đẩy mạnh giáo dục cho blockchain”

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình nhấn mạnh vào tầm quan trọng của giáo dục và khung pháp lý bài bản cho blockchain trong trao đổi tại hội thảo do Bộ Tư pháp tổ chức.

Tại Việt Nam, Chính phủ đã và đang tích cực tìm hiểu việc sử dụng cơ chế sandbox. Đầu tháng 1/2020, tại Nghị quyết 01 về nhiệm vụ giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển KT-XHvà dự toán ngân sách nhà nước 2020, Chính phủ đã đặt ra nhiệm vụ ban hành sandbox với các công nghệ tài chính trong hoạt động ngân hàng và thanh toán không dùng tiền mặt.

Trước đó, Quyết định 999 ngày 12/8/2019 của Thủ tướng Chính phủ cũng đã đề xuất thực hiện cơ chế sandbox với các công nghệ mới phục vụ nền kinh tế chia sẻ.

Nhận định những văn bản trên cho thấy quyết tâm cao từ phía Chính phủ, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình cho rằng, việc cần làm tiếp theo là chuẩn bị tất cả những yếu tố cần thiết để triển khai sandbox. Theo ông, nhiệm vụ này bao gồm: đề ra mục tiêu, phân bổ nguồn lực và xây dựng tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp tham gia sandbox. Không gian, thời gian và quy mô của từng sandbox cũng cần được xác định rõ ràng.

Bên cạnh khung pháp lý thí điểm, Việt Nam còn cần phát triển một hệ sinh thái bài bản để đẩy nhanh việc áp dụng blockchain. “Công nghệ blockchain mới chỉ hơn 10 năm tuổi, các ứng dụng và sản phẩm mới đang liên tục xuất hiện. Đó là lý do vì sao hệ sinh thái cần được cập nhật thường xuyên”, Tiến sĩ Bình nhận định.