Cho vay ngang hàng (P2P Lending) đang trở thành một vấn đề nóng tại Việt Nam, đặc biệt là với sự tham gia của các doanh nghiệp Trung Quốc. Đã có một thời gian dài, các công ty cho vay ngang hàng Trung Quốc phát triển mạnh tại Việt Nam. Những công ty này tung ra một loạt app cho vay online với lời quảng cáo “lãi suất vay thấp" "cho vay không thế chấp"... 

Chưa có một con số thống kê chính xác các doanh nghiệp của Trung Quốc núp bóng người Việt cho vay online với mức lãi suất “cắt cổ”. Ông Nguyễn Hòa Bình - Chủ tịch Nexttech từng chia sẻ, hiện có khoảng 60 – 70 doanh nghiệp của Trung Quốc vào thị trường Việt Nam lập doanh nghiệp và thuê người Việt đứng tên để cho vay tiền online. Một doanh nghiệp Fintech khác cho rằng, số lượng doanh nghiệp của Trung Quốc đã đổ bộ vào thị trường Việt Nam và lập đến gần 100 app cho vay nặng lãi.

Người dùng di động có thể dễ dàng vay online tại Việt Nam chỉ qua ứng dụng. 

Khác với cách làm của các công ty Fintech Việt, các công ty Trung Quốc có cách cho vay một cách dễ dãi, thiếu kiểm soát nhằm huy động tiền nóng. Sau khi “hớt váng” thành công, các công ty Trung Quốc dần rút khỏi thị trường và để lại không ít hậu quả cho thị trường Fintech Việt Nam. 

Thực tế tại Việt Nam từng xuất hiện nhiều hội nhóm trên Facebook hướng dẫn nhau cách lợi dụng app cho vay P2P, thực hiện khoản vay ngang hàng rồi "bùng" nợ. Chính điều này đã tác động không nhỏ và dẫn tới sự sụp đổ của nhiều công ty vay và cho vay ngang hàng.

Mới đây nhất, thị trường vay ngang hàng P2P Việt Nam đang xôn xao với vụ việc khủng hoảng của Công ty cổ phần Công nghệ tài chính VO247. Đây là ứng dụng kết nối người vay và người cho vay được thành lập từ năm 2019. 

VO247 bị khủng hoảng về dòng tiền và mất khả năng thanh khoản. Trong thông báo mới nhất, VO247 cho biết sẽ tạm ngừng cho phép người đầu tư rút tiền về. Sự vụ của VO247 đang gây nên một “cơn địa chấn” ảnh hưởng chung đến thị trường vay ngang hàng và tâm lý của các nhà đầu tư tài chính.

Một nhà đầu tư vào ứng dụng vay ngang hàng VO247 thắc mắc về việc giải quyết sự cố mất thanh khoản của startup này. Ảnh: Trọng Đạt

Giữa bối cảnh khủng hoảng của VO247, Fiin Credit tuyên bố sẽ tham gia tìm phương án giải quyết cho người đầu tư trong vụ việc của VO247.

Theo ông Trần Việt Vĩnh - CEO Fiin Credit, việc Fiin tham gia giải quyết vụ việc của VO247 có nhiều nguyên nhân. Fiin muốn giúp đỡ doanh nghiệp cùng ngành, góp phần bảo vệ thị trường chung bởi các khuôn khổ pháp lý trong lĩnh vực này vẫn chưa được hình thành đầy đủ. 

"Trong trường hợp VO247 phá sản, rất có thể điều này sẽ tác động tới cả thị trường chung, dẫn đến sự sụp đổ chung của thị trường và tâm lý của người đầu tư, đó là lý do Fiin vào cuộc trợ giúp", ông Trần Việt Vĩnh cho hay.

Cuộc họp giải quyết các vấn đề liên quan đến sự sụp đổ của VO247. Ảnh: Trọng Đạt 

Hiện tài sản cầm cố trên hệ thống của VO247 ước tính còn khoảng 120 tỷ. Số tiền mà VO247 cần phải trả cho nhà đầu tư trên hệ thống là khoảng 150 tỷ đồng. 

Fiin sẽ tham gia vào việc duy trì hoạt động của VO247 để thực hiện việc thu hồi nợ, thanh lý tài sản và hoàn trả tiền. Nếu VO247 không trả được hết số tiền mà nhà đầu tư tham gia vào hệ thống, cá nhân ông Vĩnh và công ty Fiin sẽ đứng ra trả lại số tiền này cho nhà đầu tư. trong lộ trình 12 tháng. 

Bình luận về đề nghị trên, theo ông Tạ Thanh Long - CEO VO247, trước khi có sự trợ giúp của Fiin, ông từng có dự định để công ty VO247 phá sản sau sự cố mất thanh khoản. 

Ông Trần Việt Vĩnh - CEO Fiin Credit. Ảnh: Trọng Đạt

Bùng nổ mạnh trong vài năm trở lại đây, thế nhưng thị trường cho vay ngang hàng Việt Nam đang tồn tại nhiều lỗ hổng lớn do thiếu hành lang pháp lý. Đồng nghĩa với việc nhà đầu tư sẽ gặp nhiều rủi ro trong trường hợp đơn vị đứng ra vay và cho vay gặp sự cố mất khả năng thanh khoản. 

Về lý thuyết, P2P Lending có thể góp phần hỗ trợ phổ cập tài chính, tạo thêm kênh tiếp cận nguồn lực tài chính và mở rộng khả năng tiếp cận khoản vay, nhất là với các đối tượng yếu thế trong xã hội. Thế nhưng trên thực tiễn, hoạt động P2P Lending tại Việt Nam đang tiềm ẩn nhiều rủi ro có thể tác động bất lợi, bất ổn đến an sinh xã hội. 

Để giải quyết câu chuyện này, rất cần đến vai trò của Ngân hàng Nhà nước trong việc xây dựng, hoàn thiện và ban hành khung pháp lý bao gồm cả những biện pháp chế tài để xử lý vi phạm trong lĩnh vực vay và cho vay ngang hàng.