Bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, từ năm 2021, nhiều đại gia xe hơi đa quốc gia như Volkswagen, Toyota, Ford, Honda… đã tuyên bố sẽ giảm đáng kể sản lượng do vấn đề cung cấp chip. Con số này lên tới 4,5 triệu xe theo nghiên cứu của Bernstein (Mỹ), tương đương với doanh số cả năm của Nhật Bản vào năm 2020.
 |
Tác động của tình trạng khan hiếm chip đang tiếp tục ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường ô tô toàn cầu, bao gồm cả Trung Quốc, Nhật Bản và Đức với các mức độ khác nhau. Theo nhiều đánh giá, sự thiếu hụt nguồn cung chip vẫn sẽ tiếp tục kéo dài trong năm 2021 do năng lực sản xuất của các xưởng đúc đã quá tải, ngoài ra việc mở rộng sản xuất chip đòi hỏi một thời gian khá dài, lên tới 2-3 năm.
Khan hiếm chip ảnh hưởng đến toàn ngành sản xuất ô tô
Trong số các hãng xe Đức, ngoài Volkswagen, Daimler cũng tiết lộ hoạt động sản xuất của hãng đang bị ảnh hưởng do thiếu chip. BMW cho biết, họ không có kế hoạch giảm hoặc ngừng sản xuất, nhưng công ty đang liên hệ chặt chẽ với các nhà cung cấp về việc này.
Do thiếu chip bán dẫn, dây chuyền sản xuất của Ford Motor tại nhà máy ở Kentucky, Mỹ, hiện đã rơi vào tình trạng ngừng hoạt động hoàn toàn từ ngày 8/1. Fiat Chrysler, cũng là một hãng xe hơi của Mỹ, mới đây cũng thông báo rằng, họ sẽ tạm thời đóng cửa nhà máy ở Ontario, Canada, và một nhà máy SUV cỡ nhỏ ở Mexico.
Người phát ngôn kinh doanh của Toyota tại Mỹ cho biết, sản lượng của Toyota ở Texas dự kiến sẽ bị cắt giảm 40%. Honda cũng đã có kế hoạch giảm sản lượng 4.000 xe tại Nhật Bản, chủ yếu liên quan đến các mẫu Fit được sản xuất tại nhà máy Suzuka. Trong khi đó, Nissan xác nhận giảm sản lượng các mẫu Note được sản xuất tại nhà máy Otsuhama, Nhật Bản. Ngoài ra, Suzuki và Subaru cũng đã tuyên bố sẽ điều chỉnh sản lượng dựa trên nguồn cung chip.
Theo thông tin mới nhất, Advanced Integrated Circuits (VIS), một công ty con trong lĩnh vực sản xuất chip ô tô của TSMC hiện đang cân nhắc tăng giá tới 15%, các xưởng đúc khác như UMC cũng có động thái tương tự. Thông báo cuối cùng sẽ được đưa ra trong tháng 2 và đây là lần tăng giá tiếp theo kể từ tháng 8/2020.
Do sự cân bằng cung cầu, các nhà sản xuất chip hiện đang ở một vị trí tương đối thuận lợi. Ngoài VIS, UMC, cả NXP Semiconductors và Renesas Electronics cũng đang tạo áp lực yêu cầu các hãng xe tăng giá mua, từ đó sẽ ảnh hưởng đến giá ô tô bán ra và bóp chặt biên lợi nhuận của nhà sản xuất.
Tại Trung Quốc, liên doanh Đức-SAIC Volkswagen và FAW-Volkswagen cũng xác nhận cắt giảm sản lượng do không đủ cung cấp chip, tuy nhiên tình hình vẫn trong tầm kiểm soát và không quá nghiêm trọng. Mặc dù vậy, nguồn tin từ Financial Associated tiết lộ, SAIC Volkswagen đã tạm ngừng sản xuất một số mẫu xe cấp thấp.
Ngoài ra, Tập đoàn ô tô Quảng Châu cũng lên tiếng về việc bị ảnh hưởng bởi thiếu chip. Guangqi Honda, GAC Toyota cũng không thoát khỏi khốn cảnh này. Đại diện Guangqi Honda cho biết, hiện công ty đang thực hiện các điều chỉnh về quy trình để đối mặt với tình trạng nguồn cung chip thiếu hụt. “Chúng tôi sẽ không ngừng sản xuất ngay bây giờ, nhưng việc tiếp theo sẽ phụ thuộc vào nguồn cung cấp linh kiện và các thành phần”.
Với GAC Toyota, dây chuyền sản xuất thứ 3 của công ty này, GAC Toyota Nansha, cũng đã tạm ngừng hoạt động trong một thời gian nhưng việc sản xuất đã được nối lại trước đó. Ngoài ra, để đối phó với những rủi ro tiềm ẩn trong việc cung cấp chip, GAC đã bắt đầu đàm phán với nhà cung cấp NXP để tìm hướng đi phù hợp.
Cách đây vài ngày, theo báo chí Hàn Quốc, chi nhánh General Motors Hàn Quốc đã hủy bỏ hợp đồng làm thêm giờ dự kiến ban đầu vào ngày 23/1 tại nhà máy Bupyeong ở Incheon, nhằm giảm công suất sản xuất ô tô hiện tại. Có thông tin cho rằng, chi nhánh Hàn Quốc cắt giảm sản lượng của GM là do không đủ cung cấp chip ECU và các sản phẩm chip cho hệ thống thông tin giải trí trên xe . Đây là lần đầu tiên ngành công nghiệp ô tô Hàn Quốc cắt giảm sản lượng do thiếu chip.
Thực tế, tình trạng thiếu chip không chỉ giới hạn ở các hãng xe nói trên, mà là vấn đề của ngành. Ngoài dịch bệnh, việc tồn kho quy mô lớn các sản phẩm điện tử tiêu dùng như TV và điện thoại di động cũng đã làm giảm năng lực sản xuất của các xưởng đúc do ảnh hưởng đến nhân lực, nguyên vật liệu và vốn đầu tư.
Chưa có nhiều giải pháp ngắn hạn
Điều đáng chú ý là với vấn đề nguồn cung chip, trước mắt chưa có nhiều giải pháp. Thứ nhất, ở góc độ nhà sản xuất ô tô, hiện không có nhiều nhà cung cấp chip, một khi đã hết hàng thì khó có thể bù lại trong thời gian ngắn. Thứ hai, trong lĩnh vực kết nối thông minh đang bùng nổ, giải pháp của các hãng xe tương đối khép kín, rất khó có thể thay thế.
Trước tình trạng khan hàng, các nhà cung cấp chip cũng đã có những động thái mở rộng tương ứng. Hiện tại, các nhà sản xuất thiết bị bán dẫn như AMAT và các công ty khác đã khởi động lại việc sản xuất thiết bị 8 inch, đồng thời, một số nhà sản xuất đã bắt đầu lại năng lực sản xuất bằng thiết bị cũ. Tuy nhiên, việc giải quyết tình thế tiến thoái lưỡng nan ngắn hạn hiện tại thông qua năng lực sản xuất mới là không thực tế. Nguyên nhân quan trọng nhất là do cả đầu tư năng lực sản xuất chip và chu kỳ xây dựng đều có ngưỡng cao, chu kỳ xây dựng dây chuyền sản xuất chất bán dẫn là 18-30 tháng và vốn đầu tư quá lớn.
Mặt khác, chip cũng là ngành có tính chu kỳ, kể cả ở góc độ mở rộng công suất trong dài hạn, trước chi phí đầu tư cao và triển vọng thị trường không chắc chắn, các công ty liên quan sẽ thận trọng hơn trong việc mở rộng công suất. Trong bối cảnh này, rủi ro cung cấp chip vẫn đang gia tăng trong ngắn hạn.
Theo Bloomberg, Ủy ban Chính sách Ô tô Mỹ (AAPC), một tổ chức vận động hành lang cho các nhà sản xuất ô tô, đã kêu gọi Bộ Thương mại Mỹ và tân Tổng thống Biden gây áp lực lên các nhà sản xuất chất bán dẫn châu Á để gia tăng nguồn cung cần thiết.
Nói cách khác, ngoài việc điều phối nguồn cung với các nhà cung cấp hoặc hãng xe có dư thông qua giá cao hơn và lượng mua lớn hơn, không có nhiều giải pháp để giải quyết tình trạng thiếu chip. Vì lý do này, theo ý kiến của nhiều người trong ngành, tình trạng khan hiếm chip trên thị trường sẽ còn tiếp diễn trong thời gian dài.
Phong Vũ
CEO Volkswagen "tuyên chiến" với Elon Musk
Cuộc chiến trên thị trường xe năng lượng mới toàn cầu ngày càng trở nên khốc liệt và các công ty xe hơi lâu đời cuối cùng cũng không thể ngồi yên.
.svg){kind=icon}
