Nông nghiệp thông minh nếu giải được bài toán dự báo sản lượng sẽ giúp cho người nông dân rất nhiều, tránh chuyện phải giải cứu nông sản như hiện nay.

Trước đây, nhiều doanh nghiệp công nghệ của Việt Nam cũng đã nhảy vào lĩnh vực nông nghiệp thông minh. Bốn năm trước FPT đã hợp tác với đối tác Hitachi của Nhật để trồng cà chua và xà lách ở Gia Lâm. Tuy nhiên, sau đó mô hình này không được nhân rộng. ông Trương Gia Bình, Chủ tịch tập đoàn FPT, chia sẻ rằng, để làm được nông nghiệp thông minh cần phải thực hiện chính sách “dồn điền đổi thửa” để tạo ra các cánh đồng mẫu lớn. Nếu ruộng đất quá manh mún sẽ rất khó triển khai nông nghiệp thông minh.

Chia sẻ về vấn đề gặp phải khi nhảy vào lĩnh vực nông nghiệp thông minh, đại diện cho biết VNPT định triển khai mô hình nông nghiệp thông minh tại Hà Nam. Thế nhưng, khi triển khai thực tế thì quy mô cánh đồng ở đây quá nhỏ. VNPT chọn mô hình làm nông nghiệp thông minh theo kiểu của đối tác Nhật. VNPT sẽ dùng drone (máy bay không người lái loại nhỏ) bay trên các cánh đồng lớn chụp ảnh và chuyển về máy chủ phân tích hình ảnh bằng trí tuệ nhân tạo để tự động phát hiện ra những điểm bị sâu bệnh. Sau đó chính chiếc drone này sẽ làm nhiệm vụ phun thuốc trừ sâu đúng vào chỗ cây trồng bị sâu bệnh. Với cách này có thể tiết kiệm đến 99% thuốc trừ sâu. Khi thu hoạch thì phần ruộng đã bị phun thuốc trừ sâu sẽ được đánh dấu và bỏ ra, vì vậy sẽ có sản phẩm nông nghiệp sạch 100% không có thuốc trừ sâu. Drone còn chụp ảnh và chuyển về phân tích dữ liệu hóa đất đai và chăm sóc cây trồng, dự đoán sự phát triển của cây trồng.

Ông Trần Quang Cường cho biết, nông nghiệp thông minh đặt ra rất nhiều bài toán cần các doanh nghiệp công nghệ giải cho người nông dân. “Tôi cho rằng trước mắt chúng ta cần tập trung giải bài toán rất thiết thực là dự báo sản lượng để cho người nông dân”, ông Cường nói.

Ông Cường cho rằng, thực tế, việc dự báo sản lượng các sản phẩm nông nghiệp tại Việt Nam hiện nay chưa được ứng dụng công nghệ để xử lý nên vẫn chủ yếu dự báo bằng kinh nghiệm. Tại một số nước có công nghiệp nông nghiệp như Australia, họ không những ứng dụng công nghệ dự báo sản lượng sản phẩm nông nghiệp sản xuất ra mà còn để dự báo nhu cầu tiêu thụ của thị trường, đồng thời đáp ứng nhu cầu này tốt nhất. Một trang trại họ có thể biết được nhu cầu tiêu thụ sản phẩm nông sản của một siêu thị mà họ cung cấp ra sao để cung cấp cho siêu thị này, tránh trường hợp dư thừa hoặc thiếu nông sản.

CEO Nextfarm đưa ra ví dụ, nếu vải thiều ở Lục Ngạn hay Thanh Long ở Bình Thuận được ứng dụng công nghệ xử lý dự báo tốt thì chính quyền và người dân sẽ biết tương đối chính xác sản lượng năm đó khoảng bao nhiêu, từ đó mới có đủ thời gian lên kế hoạch để tiêu thụ sản phẩm.

Theo ông Cường, có thể thấy bài toán về ứng dụng công nghệ để dự báo sản lượng nông nghiệp cực kỳ thiết thực, nhưng chưa có bên nào làm. Vì thế thỉnh thoảng chúng ta lại thấy rộ lên việc giải cứu nông sản như dưa hấu, khoai lang, gừng, thanh long… Đó là hệ quả của việc không dự báo được sản lượng nông sản cho từng mùa vụ. "Nếu ứng dụng CNTT để dự báo chính xác sản lượng từng loại nông sản, chúng ta sẽ giải được vấn đề, từ đó không phải giải cứu nông sản như vậy nữa", ông Cường khẳng định. 

Ông Cường cho rằng, đó là bài toán mà cả Chính phủ và các địa phương phải giải cho người nông dân. Tuy nhiên, những doanh nghiệp công nghệ có tiềm lực mạnh như VNPT, Viettel hay FPT đang có điều kiện nhất đưa ra các giải pháp công nghệ để dự báo sản lượng sản phẩm nông nghiệp cho người dân với từng loại nông sản khác nhau theo từng địa phương. Để đưa ra được giải pháp này cần sự đầu tư rất lớn phân tích dữ liệu lớn kết hợp với các chuyên gia nông nghiệp mới có thể dự báo được. Giải pháp này cũng phải hoàn thiện trong 3 – 4 năm thì mới có thể đưa ra dự báo chính xác được sản lượng nông sản nhưng năm tiếp theo.

CEO Nextfarm cũng khẳng định, nếu đưa công nghệ vào nông nghiệp theo một quy trình khoa học sẽ giúp người nông dân tăng năng suất hiệu quả trong sản xuất và cho tỷ lệ lợi nhuận rất tốt so với việc đầu tư vào các ngành nghề khác. “Chúng tôi đang thử nghiệm cùng KimLong Farm để đưa mô hình trang trại ứng dụng công nghệ trong trồng dưa lưới với tỷ lệ lợi nhuận rất cao và thu hồi vốn đầu tư nhà lưới chỉ sau 2 vụ dưa, cuối năm nay sẽ cho ra kết quả”, ông Trần Quang Cường chia sẻ.