Khi bạn đang gấp gáp, thấy thang máy trống mà không ai khác cần vào, chắc hẳn bạn sẽ ấn ngay nút "Đóng" để mong cửa đóng nhanh hơn. Thang máy bắt đầu di chuyển, bạn thở phào nhẹ nhõm vì nghĩ rằng mình làm như vậy sẽ tiết kiệm được vài giây quý báu.

Tuy nhiên, thực tế, hành động này sẽ không mang lại tác dụng bởi ở nhiều nơi, nút đóng thang máy chỉ được thiết kế với mục đích cho có. Nó được lắp đặt để tạo cho người đi thang máy cảm giác kiểm soát chứ chưa chắc đã hoạt động bình thường.

Nút đóng thang máy chỉ để làm... cảnh, cú lừa cả triệu người
Nút đóng thang máy chỉ được thiết kế với mục đích cho có.

Ở Mỹ, hầu hết các nút đóng cửa trong thang máy đều không thực sự hoạt động. Vậy tại sao lại như vậy?

Đạo luật Người Khuyết tật năm 1990 của Mỹ đã đưa ra một số quy định đối với thang máy, như: cài đặt các nút nâng, chữ nổi và tín hiệu âm thanh.

Đặc biệt, đảm bảo rằng người khuyết tật sẽ có đủ thời gian để vào bên trong thang máy, đạo luật này đặt ra yêu cầu cửa thang máy phải mở ít nhất ba giây và nút đóng thang không được rút ngắn thời gian này. Bởi vậy, một số nhà sản xuất thang máy đã vô hiệu hóa tác dụng của nút đóng thang máy.

Theo New York Times, vì tuổi thọ của thang máy là khoảng 25 năm trong khi đạo luật trên đã ra đời 28 năm nên có thể khẳng định hầu hết các nút đóng thang máy ở Mỹ hiện nay đều không có tác dụng. Trong trường hợp cần thiết, lính cứu hỏa có thể được phép đóng thang nhanh nhờ chìa khóa riêng.

Tuy vậy, vẫn có những trường hợp ngoại lệ. New York Daily News thông tin, các nút đóng thang máy tại thành phố New York vẫn hoạt động bình thường nhưng thời gian từ lúc bấm nút đến lúc thang đóng vẫn khá dài.

Thế tại sao chiếc nút đóng gần như vô dụng mà nhà sản xuất vẫn cho lắp đặt ở thang máy? Theo các nhà tâm lý học, việc đó là nhằm tạo cho người đi thang máy cảm thấy an toàn hơn. Họ cho cho rằng việc giữ nút đóng khiến cho người đi thang máy bớt căng thẳng khi nghĩ rằng mọi thứ đang nằm dưới tầm kiểm soát.

Nhà tâm lý học Elle J. Langer, Đại học Harvard (Mỹ) lý giải: "Cảm giác được kiểm soát là một điều rất quan trọng. Nó làm giảm căng thẳng và thúc đẩy hạnh phúc".

Theo Ellen J. Langer, bằng cách nghĩ rằng mình có khả năng kiểm soát cuộc đời hoặc ít nhất là nhanh chóng lên tầng 6, bạn sẽ cảm thấy thích thú.

Bây giờ bạn đã biết nút đóng thang máy thực ra chỉ để làm... cảnh. Vì vậy, lần sau đi muộn, bạn cũng đừng vội bấm nút đóng thang máy bởi hành động này cũng không giúp bạn tiết kiệm được bao nhiêu thời gian.